1.Mở bài: -Giới thiệu tác phẩm Dế Mèn phiêu lưu kí, một tác phẩm xuất sắc, rất nổi tiếng của nhà văn Tô Hoài. -Nêu cảm nghĩ chung về nhân vật Dế Mèn: phê phán thói kiêu căng, ngỗ ngược;hào hứng và cảm phục khi theo dõi cuộc tranh hùng giữa Dế Mèn vói võ sĩ Bọ "Không một đất nước nào phát triển thành công công nghiệp văn hóa chỉ nhờ ngân sách, nhân lực từ Nhà nước. Nguồn lực xã hội hóa sẽ không đầu tư cho văn hóa, văn học nghệ thuật nếu họ không được hưởng lợi, không nhìn thấy lợi ích, không được hỗ trợ, ưu đãi cho vay vốn, miễn giảm thuế, cho thuê không gian", NSND Trần Quốc Chiêm nhấn mạnh Ngày khai trường quả là một ấn tượng sâu đậm trong mỗi trái tim học trò. Mang theo bao hoài bão, ước mơ, năm học này sẽ là sự nỗ lực, cố gắng hết mình của thầy trò trường THCS Văn Lang để vươn tới đỉnh cao của giáo dục. Em sẽ cố gắng thật nhiều trong năm học mới này! Chỉ ra sự thất thế của 'trọc phú kiến thức' và đề cao giá trị của 'tri thức nguyên bản', bài phát biểu của anh Đinh Đức Hoàng tại buổi lễ khai giảng năm 2022 trường ĐH Fulbright Việt Nam đã dẫn đến khá nhiều tranh luận căng thẳng trên mạng xã hội. Cảm nghĩ về tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa Nguyễn Thành Long là một cây bút truyện ngắn nhưng vẻ đẹp nghệ thuật không nằm ở những phát hiện sắc sảo - táo bạo xung đột mạnh mẽ mà nghiêng về tạo dựng chất thơ nhẹ nhàng trong trẻo lặng thầm, kín đáo nhưng vẫn có sức ngân vang sâu rộng lâu bền. Lặng lẽ Sa Pa tiêu biểu cho phong cách dó của Nguyễn Thành Long. KX1NC4e. Lý thuyết văn 7Lý thuyết Ngữ văn 7 Cách làm bài văn biểu cảm về tác phẩm văn học được VnDoc sưu tầm và tổng hợp nhằm giúp ích cho các bạn học sinh cùng quý thầy cô tham khảo để giảng dạy và học tập tốt Ngữ văn lớp 7. Mời các bạn tham khảo chuẩn bị tốt cho bài giảng sắp tới Kiến thức cơ bản bài Cách làm bài văn biểu cảm về tác phẩm văn họcPhát biểu cảm nghĩ về một tác phẩm văn học là trình bày cảm xúc, tưởng tượng, liên tưởng, suy ngẫm của mình về nội dung và hình thức của tác phẩm văn biểu cảm tác phẩm văn họcMở bài Giới thiệu về tác phẩm và hoàn cảnh tiếp xúc với tác phẩmThân bài Những cảm xúc, suy nghĩ do tác phẩm gợi lênKết bài Ấn tượng chung về tác phẩmII. Bài tập vận dụng bài Cách làm bài văn biểu cảm về tác phẩm văn họcBài tập Lập dàn ý phát biểu cảm nghĩ về bài Cảnh khuyaGợi ý Mở bài Giới thiệu về bài thơ Cảnh khuya của Hồ Chí MinhThân bàiHai câu thơ đầu cảnh núi rừng Tây Bắc trong đêm trăng+ Tiếng suối trong như tiếng hát, tiếng suối mang hơi ấm của con người+ Cảnh trăng hòa quyện với thiên nhiên, cây cỏ→ Bức tranh thiên nhiên đẹp, huyền ảo thể hiện sự tinh tế của nhà thơ trong quan sát, cảm nhận của nhà thơHai câu thơ cuối tâm trạng, sự trăn trở của Người trước vận mệnh của đất nước+ Sự băn khoăn, trằn trọc, lo lắng “nỗi nước nhà”+ Điệp từ “không ngủ” thể hiện tấm lòng yêu nước, thương dân vô tận của Hồ Chí Minh+ Nỗi lo lắng cho tương lai, vận mệnh đất nước- Nêu cảm nghĩ của bản thân về bài thơ bài thơ ý nhị, đẹp, huyền ảo qua cảm nhận tinh tế của tác Cảm động, khâm phục, tự hào về Người- vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt NamKết bàiCảnh khuya là bài thơ thể hiện tình yêu thiên nhiên của tác giả, qua đó tác giả gửi gắm nỗi niềm lo lắng, trăn trở vì đất nước, dân tộc đang trong lúc khó khăn nhất của cuộc kháng chiếnVới nội dung bài Cách làm bài văn biểu cảm về tác phẩm văn học các bạn học sinh cùng quý thầy cô cần nắm vững kiến thức về phát biểu cảm nghĩ về một tác phẩm văn học là trình bày cảm xúc, tưởng tượng, liên tưởng, suy ngẫm của mình về nội dung và hình thức của tác phẩm...Như vậy VnDoc đã giới thiệu nội dung bài lý thuyết Ngữ văn 7 Cách làm bài văn biểu cảm về tác phẩm văn học cho các bạn tham khảo chuẩn bị cho bài học sắp tới. Ngoài ra các bạn có thể xem thêm chuyên mục Lý thuyết môn Ngữ Văn 7, Soạn bài lớp 7, Văn mẫu lớp 7, Giải Vở bài tập Ngữ Văn 7, Soạn văn 7 siêu ngắn. Mời các em học sinh, các thầy cô cùng các bậc phụ huynh tham khảo. Dàn bài phát biểu cảm nghĩ về tác phẩm văn học. Mở bài – Giới thiệu chung về tác phẩm tác giả, tác phẩm, hoàn cảnh sáng tác, hoàn cảnh tiếp xúc tác phẩm. Thân bài * Với tác phẩm tự sự – Nêu cảm nghĩ về khái quát về giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. – Nêu cảm xúc về một số chi tiết, hình ảnh đặc sắc, tình huống, nhân vật. – Từ các chi tiết, hình ảnh, nhân vật trong tác phẩm liên tưởng, tưởng tượng hoặc suy ngẫm với con người, cuộc sống ngoài đời hoặc với những tác phẩm khác cùng chủ đề, cùng tác giả. * Với tác phẩm trữ tình thơ – Nêu cảm nghĩ theo trình tự các phần, các ý, hoặc theo mạch cảm xúc của tác phẩm ở hai phương diện nội dung và nghệ thuật. – Nêu cảm xúc về chi tiết hình ảnh đặc sắc nhất trong tác phẩm , liên tưởng, so sánh với các tác phẩm khác cùng chủ đề hoặc cùng tác giả. Kết bài – Khẳng định lại cảm xúc về tác phẩm. Có thể đặt tác phẩm trong mối quan hệ hiện tại – tương lai để thấy tác dụng ý nghĩa của tác phẩm với bạn đọc, với bản thân * Lưu ý – Trong quá trình nêu cảm nghĩ phải bám sát những chi tiết, hình ảnh trong tác phẩm ; cảm xúc luôn đi kèm với dẫn chứng, không nêu cảm xúc chung chung. – Để cảm nghĩ thêm sâu sắc có thể liên hệ với hoàn cảnh ra đời của tác phẩm, liên hệ so sánh với các tác phẩm cùng chủ đề. – Cảm nghĩ phải sâu sắc, chân thành. – Câu văn bộc lộ cảm xúc nên đặt ở đầu đoạn văn hoặc cuối đoạn văn Update 3/12/2018 I. KHÁI NIỆM – Phát biểu cảm nghĩ về một tác phẩm văn học bài văn, bài thơ là trình bày những cảm xúc, suy ngẫm, liên tưởng, tưởng tượng của mình về nội dung và hình thức của tác phẩm đó. II. DÀN BÀI – Mở bài + Giới thiệu ngắn gọn về tác giả. + Giới thiệu tác phẩm hoàn cảnh sáng tác, xuất xứ, nội dung chính. + Giới thiệu vấn đề biểu cảm. – Thân bài Từ nội dung và nghệ thuật của tác phẩm để trình bày những cảm xúc, suy nghĩ do tác phẩm gợi lên. – Kết bài Ấn tượng chung về tác phẩm. *Lưu ý Chuẩn bị hành trang kiến thức – Thuộc tác phẩm. – Nắm được dụng ý nghệ thuật của tác phẩm trong việc thể hiện giá trị nội dung, từ đó hình thành ấn tượng về tác phẩm ấy. – Hình dung một số tác phẩm cùng chủ đề để so sánh, làm bật lên nội dung chính cũng như điểm khác biệt của tác phẩm. III. THAO TÁC CƠ BẢN – Phát biểu cảm nghĩ không thể nói chung chung mà phải rất cụ thể, phải chỉ ra được yêu thích ở chỗ nào, thấy thú vị ở chỗ nào, nghĩa là phải phân tích và trích dẫn. Phân tích và trích dẫn là thao tác cơ bản nhất lúc phát biểu cảm nghĩ. – Có lúc phải khen, chê, tức là bình luận. Khen, chê trên cơ sở yếu tố nghệ thuật chứ không phải tùy tiện. – Có lúc phải biết liên tưởng, so sánh, từ hiện tượng này mà nghĩ, nhớ đến hiện tượng văn học khác. Có thể liên tưởng, so sánh về hình ảnh, chi tiết nghệ thuật, sử dụng từ, biện pháp tu từ, hình tượng nhân vật… trong cùng một tác giả hoặc giữa các tác giả có mối liên hệ với nhau. Ví dụ Khi học sinh phát biểu cảm nghĩ về cụm từ “ta với ta” trong bài thơ “Qua đèo Ngang” Bà huyện Thanh Quan thì có thể so sánh tới cụm từ “ta với ta” trong tác phẩm “Bạn đến chơi nhà” Nguyễn Khuyến. Hoặc phát biểu cảm nghĩ về âm thanh tiếng suối trong bài thơ “Cảnh khuya” Hồ Chí Minh thì có thể so sánh với âm thanh tiếng suối trong bài thơ “Bài ca Côn Sơn” Nguyễn Trãi. Từ việc so sánh này để người đọc thấy được cái hay của mỗi tác phẩm. IV. DÀN Ý MINH HỌA Đề 1 Cảm nghĩ về bài “Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh” Tĩnh dạ tứ của Lí Bạch. a Mở bài Giới thiệu Lí Bạch và bài thơ “Tĩnh dạ tứ”. b Thân bài cảm xúc, suy nghĩ do tác phẩm gợi lên – Hoàn cảnh ngắm trăng của tác giả. – Cảm giác mơ hồ của người viết nhìn ánh trăng ngỡ sương phủ. – Việc ngẩng đầu nhìn trăng. – Việc cúi đầu nhớ cố hương. Cố hương, không chỉ là quê, không chỉ là cảnh, không chỉ là người thân. – Nét độc đáo thể hiện trong bài thơ tác giả viết theo chủ đề nhìn trăng nhớ quê. – So sánh với những bài thơ cùng chủ đề để làm nổi bật cái hay của tác phẩm. c Kết bài – Ấn tượng chung về tác phẩm. – Tình cảm của người viết với quê hương. Bài 2 Phát biểu cảm nghĩ về bài thơ “Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê” của Hạ Tri Chương a Mở bài Đôi nét về tác giả Hạ Tri Chương và bài thơ của ông. b Thân bài suy nghĩ về các hình ảnh và xúc cảm của tác phẩm – Hoàn cảnh viết bài thơ có nét độc đáo, khác với chủ đề vọng nguyệt hoài hương của Lí Bạch. – Sự đối lập của các trạng thái trẻ – già, đi xa — trở về; những thay đổi của tác giả tóc mai rụng. – Một điểm không thay đổi sau rất nhiều năm xa quê giọng nói quê hương. – Cuộc gặp với trẻ con trong làng nhìn thấy nhau mà không biết nhau. Sự xa lạ ngay trên quê hương. – Xót xa nhất là các em bé coi tác giả như khách lạ đến làng. Việc cười hỏi hồn nhiên của các em làm cho người trở về chạnh lòng, ngậm ngùi chua xót ngay từ lúc đặt chân về. => Chính sự trớ trêu này càng làm nổi rõ tình yêu quê hương. c Kết bài – Cảm xúc chung về tác phẩm. – Sự đa dạng trong cách biểu hiện tình quê của các nhà thơ. V. ĐỀ BÀI LUYỆN TẬP Đề 1 Từ thế kỉ XVI, đặc biệt là thế kỉ XVIII, hình tượng người phụ nữ đã trở thành một đề tài lớn trong văn học trung đại Việt Nam. Nữ sĩ Hồ Xuân Hương cũng đã góp vào đề tài này với nhiều áng thơ đầy day dứt, trăn trở mà “Bánh trôi nước” là một bài thơ tiêu biểu. Hãy trình bày cảm nhận của em về hình ảnh người phụ nữ trong tác phẩm này. Đề 2 Hãy trình bày cảm nhận của em về bài thơ “Bạn đến chơi nhà” của Nguyễn Khuyến để làm nổi bật tình bạn trong sáng, cao cả của nhà thơ. Đề 3 Thế kỉ XVIII, trong lần vào kinh nhậm chức, Bà Huyện Thanh Quan khi dừng chân tại đèo Ngang đã tức cảnh sinh tình mà làm ra bài thơ tuyệt bút “Qua đèo Ngang”. Hãy trình bày cảm nhận của em về tác phẩm này. Đề 4 “Nguyên tiêu” Rằm tháng giêng là một bài thơ tuyệt bút được Bác Hồ sáng tác ở chiến khu Việt Bắc, trong những năm tháng chiến tranh gian khổ. Hãy trình bày cảm nhận của em về tác phẩm này. Đề 5 Hãy trình bày cảm nhận của em về bài thơ “Cảnh khuya” của Hồ Chí Minh. YOMEDIA Qua bài học giúp các em luyện nói biết phát biểu cảm nghĩ về một tác phẩm văn học. Biết cách bộc lộ tình cảm về một tác phẩm văn học trước tập thể. Ôn lý thuyết a. Khái niệm Phát biểu cảm nghĩ về một tác phẩm văn học bài văn,bài thơ là trình bày những cảm xúc, tưởng tượng, liên tưởng, suy ngẫm của mình về nội dung và hình thức của tác phẩm đó. b. Bố cục bài văn phát biểu cảm nghĩ về tác phẩm văn học Bài cảm nghĩ về tác phẩm văn học có ba phần Mở bài giới thiệu tác phẩm và cảm nghĩ chung của em. Thân bài nêu cảm nghĩ của em. Cảm nhận, tưởng tượng về hình tượng trong tác phẩm. Cảm nhận về từng chi tiết cụ thể. Cảm nghĩ về tác giả của tác phẩm. Kết bài tình cảm của em đối với tác phẩm. c. Những yêu cầu cần thiết để làm bài văn biểu cảm về tác phẩm văn học Đọc kĩ tác phẩm để hình thành cảm xúc từ những chi tiết, hình ảnh gây ấn tượng sâu sắc. Từ đó phát huy trí tưởng tượng, liên tưởng, hồi tưởng và rút ra những suy nghĩ về ý nghĩa tác phẩm. d. Phân biệt giữa luyện nói và bài viết hoàn chỉnh Phát biểu cảm nghĩ về tác phẩm văn học Thể loại Luyện nói Bài viết hoàn chỉnh Giống nhau Cùng đối tượng, nội dung biểu cảm. Cùng khai thác giá trị nội dung và nghệ thuật. Khác nhau Yêu cầu ngắn gọn, diễn đạt trôi chảy. Phát âm đúng. Sử dụng ngữ điệu linh hoạt. Có nghi thức lời nói khi mở đầu và kết thúc. Tạo lập thành văn bản hoàn chỉnh có tính liên kết, có tính mạch lạc, có bố cục… Sử dụng những câu văn hay, giàu hình ảnh. Thực hành luyện nói trên lớp a. Yêu cầu Giọng nói Nói to, rõ, biểu cảm Tránh nói lí nhí, ngập ngừng. Tư thế Chững chạc, nghiêm túc, tự tin Mắt hướng về mọi người. b. Thực hành Luyện nói trong nhóm tổ Các nhóm tổ cử thư kí ghi biên bản. Cử 1 đại diện của tổ trình bày trước lớp. Luyện nói trước lớp Phong cách Bình tĩnh, tự tin Trình bày lưu loát Sử dụng văn nói Nội dung Hiểu yêu cầu đề bài Hiểu nội dung Trình bày cụ thể cảm xúc c. Bài tập thực hành Đề bài Nêu cảm nghĩ về bài thơ "Cảnh khuya" của Hồ Chí Minh Tìm hiểu đề và tìm ý Tìm hiểu đề Yêu cầu Phát biểu cảm nghĩ Đối tượng Bài thơ "Cảnh khuya" của Hồ Chí Minh Thể loại Văn biểu cảm Phát biểu cảm nghĩ về tác phẩm văn học Tìm ý Khung cảnh thiên nhiên Thiên nhiên, núi rừng Việt Bắc lung linh, huyền ảo. Ánh trăng dàn trải, mênh mông, bao la… Tình cảm của tác giả Hồ Chí Minh được thêt hiện như thế nào? Tâm hồn thi sĩ yêu thiên nhiên kết hợp tâm hồn người chiến sĩ cách mạng yêu nước. Vừa là người thi nhân lạc quan yêu đời, vừa là người chiến sĩ cách mạng yêu nước thương dân. Tình cảm, cảm xúc của em đối với Bác trong bài thơ Dàn bài Mở bài "Cảnh khuya" thể hiện cảm hứng yêu nước mãnh liệt bằng thể thơ thất ngôn tứ tuyệt, cả bài thơ dào dạt ánh sáng và âm thanh để lại trong lòng người đọc ấn tượng vô cùng sâu sắc. Được Bác Hồ sáng tác ở chiến khu Việt Bắc vào thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp 1947. Thân bài Cảm nhận chung bài thơ thể hiện tình yêu thiên nhiên tâm hồn nhạy cảm, lòng yêu nước sâu nặng và phong thái ung dung, lạc quan của Bác Hồ. Cảm nghĩ theo từng câu thơ Câu thơ đầu Bác Hồ đã ví tiếng suối với tiếng hát → Cách so sánh ấy làm cho tiếng suối gần gũi với con người và có sức sống trẻ trung,trong câu thơ có nhạc. Câu thơ thứ hai cho ta thưởng thức vẻ đẹp của hình ảnh Trăng - cổ thụ - hoa Điệp từ "lồng" sử dụng thật đắt, thật hay khiến bức tranh có nhiều mầu sắc, tầng bậc hoà hợp, quấn quýt tạo nên vẻ đẹp lung linh huyền ảo. Điệp ngữ bắc cầu "chưa ngủ" ở hai câu thơ cuối như một bản lề khép mở hai tâm trạng chưa ngủ vì say mê cảnh trăng đẹp, chưa ngủ vì lo lắng cho vận mệnh của đất nước. Kết bài Bài thơ cho ta thấy Bác Hồ là một nhà cách mạng, một nhà thơ lớn của dân tộc. ở Bác toát lên một phong thái lạc quan yêu đời Đọc thơ Bác em càng thấy khâm phục và kính yêu Bác hơn. Bài tập minh họa Ví dụ Đề bài Chuyển bài luyện nói Nêu cảm nghĩ về bài thơ "Cảnh khuya" của Hồ Chí Minh vừa được học thành bài văn viết. Gợi ý làm bài 1. Mở bài Giới thiệu về nguồn gốc và nội dung bài thơ. Bài thơ "Cảnh Khuya" được chủ tịch Hồ Chí Minh sáng tác vào năm 1947 trong thời kì chiến tranh chống Pháp, tại chiến khu Việt Bắc Giữa cuộc kháng chiến đầy gian khổ, Bác vẫn gữ vững ung dung, tự tại, lạc quan, vẫn dành cho mình những phút giây thanh thản để thưởng thức vẻ đẹp kì diệu của thiên nhiên. Bác coi thiên nhiên là nguồn động viên tinh thần đối với mình. 2. Thân bài a. Miêu tả cảnh đêm trang rừng êm đềm, thơ mộng Tiếng suối trong như tiếng hát xa Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa Giữa không gian tĩnh lặng của đêm khuya thì nổi bật lên tiếng suối chảy róc rách, nghe hay như tiếng hát, với nhịp thơ 2/1/4, ngắt ở từ trong, như một chút ẫm để rồi đi đến so sánh thú vị Trong như tiếng hát xa. Sự so sánh và liên tưởng ấy vừa làm nổi bật nét tương đồng giữa tiếng suối và tiếng hát xa, vừa thể hiện sự nhạy cảm, tinh tế của trái tim nghệ sĩ. Ánh trăng chiếu sáng mặt đất, soi tỏ cảnh vật. Những mảng màu sàng, tối đan xen, hòa quyện, tạo nên khung cảnh thơ mộng Trăng lồng thụ, bóng lồng hoa. Bóng trăng, bóng cây quấn quýt, lồng vào bóng hoa một cách lung linh và huyền ảo,... Nghệ thuật miêu tả phong phú, tinh tế có xa có gần, cao và thấp, tĩnh và động,...tạo nên bức tranh đêm trăng rừng tuyệt đẹp, cuốn hút hồn người. b. Miêu tả tâm trạng của Bác trong đêm trăng sáng Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà Bác say mê thưởng thức vẻ đẹp huyền ảo, thơ mộng của rừng núi dưới ánh trăng soi đẹp như tranh vẽ "Cảnh khuya như vẽ". Người chưa ngủ vì hai lí do, lí do thứ nhất là vì cảnh đẹp làm cho tâm hồn người nghệ sĩ bâng khuâng, say đắm. Lí do thứ hai chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà, lo về cuộc kháng chiến của nhân dân ta. Cảnh thiên nhiên dù đẹp đẽ, thơ mộng nhưng không làm cho Bác quên đi trách nhiệm lớn lao của một lãnh tụ cách mạng đối với dân, với nước. Cả hai câu thơ cho thấy sự gắn bó giữa con ngưới thi sĩ đa cảm và con ngưới chiến sĩ kiên cường trong Bác. 3. Kết bài "Cảnh khuya" là một bài thơ tứ tuyệt hay và đẹp, có sự kết hợp hài hòa giữa tính cổ điển hình thức và tính hiện đại nội dung. Bài thơ thể hiện tâm hồn nhạy cảm, tinh tế và tinh thần trách nhiệm cao cả của Bác Hồ - vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam; là dẫn chứng chứng minh cho phong cánh tuyệt với của người nghệ sĩ - chiến sĩ Hồ Chí Minh. 3. Soạn bài Luyện nói Phát biểu cảm nghĩ về tác phẩm văn học Để biết cách bộc lộ tình cảm về một tác phẩm văn học trước tập thể, các em có thể tham khảo bài soạn Phát biểu cảm nghĩ về tác phẩm văn học. 4. Hỏi đáp Bài Luyện nói Phát biểu cảm nghĩ về tác phẩm văn học Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em. - Mod Ngữ văn 7 HỌC247 ZUNIA9 Bài học cùng chương ZUNIA9 XEM NHANH CHƯƠNG TRÌNH LỚP 7 YOMEDIA Phương pháp làm văn biểu cảm về tác phẩm văn học A. Lý thuyết Phát biểu cảm nghĩ về một tác phẩm văn học là trình bày những cảm xúc, tưởng tượng, liên tưởng, suy ngẫm của mình về nội dung và hình thức của tác phẩm. – Kiểu bài phát biểu cảm nghĩ về tác phẩm văn học rất phổ biến trong chương trình Phát biểu cảm nghĩ về một bài thơ, một truyện ngắn, một tùy bút, một bài văn nghị luận. Điều kiện để làm bài văn phát biểu cảm nghĩ về tác phẩm văn học. Phải đọc kỹ, hiểu sâu để cảm và hiểu nội dung, nghệ thuật của tác phẩm. Với thơ thì hiểu cảm từ ngữ, nhịp điệu, tiết tấu, các biện pháp tu từ, các hình ảnh tượng trưng. -Với truyện thì tìm hiểu nhân vật, chi tiết, cách tổ chức tác phẩm. Từ đó mà hình thành ấn tượng về tác phẩm, cảm xúc về tác phẩm Các kiểu nhóm bài Phát biểu cảm nghĩ về một tác phẩm thơ cầu – Phát biểu cảm nghĩ về một tác phẩm thơ đòi hỏi người viết phải nên lên những cảm xúc suy nghĩ của mình trên cơ sở cảm thụ bài thơ đó. – Phải nêu được cảm xúc đối với cảnh, đối với người, với hình ảnh độc đáo, câu chữ hay trong bài thơ. – Cần vận dụng linh hoạt các cách lập ý để bài làm có sự mạch lạc. b. Gợi ý – Đọc kỹ bài thơ, nắm vững thời điểm ra đời, tác giả, nội dung chính và nét đặc sắc về nghệ thuật. – Cảm nhận và hình thành ấn tượng, cảm xúc chung nhất về bài thơ. – Đi sâu vào hình ảnh tâm trạng, câu chữ, nhịp điệu mà bài thơ gợi lên cảm xúc và ấn tượng. – Có thể tham khảo các ý kiến phân tích đánh giá bài thơ nhưng cần chú ý trình bày cảm xúc, ấn tượng của riêng mình chứ không nhắc lại ý kiến người khác. c. Dàn ý chung * Mở bài Giới thiệu sơ lược về bài thơ và cảm nhận chung * Thân bài – Cảm xúc về hoàn cảnh ra đời bài thơ – Cảm xúc về hình ảnh trong bà thơ, tâm trạng của tác giả – Cảm xúc và suy nghĩ về câu thơ. – Cảm xúc về tiết tấu, nhịp điệu, các biện pháp tu từ – Cảm nghĩ về giá trị nội dung và nghệ thuật của bài * Kết bài Tình cảm của người viết, dự cảm về sức sống của bài thơ. Phát biểu cảm nghĩ về một tác phẩm văn xuôi a. Yêu cầu – Phát biểu cảm nghĩ về tác phẩm văn xuôi là nêu lên những cảm xúc, suy nghĩ của mình sau khi đọc nó. – Bài viết phải nêu được cảm nhận của người viết về chủ đề, tư tưởng. Đặc biệt là các nhân vật hoặc 1 – 2 nhân vật chính các chi tiết quan trọng của tác phẩm. – Trong khi nêu lên cảm xúc suy nghĩ cần phải dựa vào sự tóm tắt, phân tích các nhân vật, chi tiết. Nhưng luôn lưu ý đấy chỉ là phương tiện để bộc lộ cảm xúc, chúng không được lấn át cảm xúc. b. Gợi ý – Đọc kỹ tác phẩm nắm chắc thời điểm ra đời, sự liên quan của tác phẩm với các tác phẩm khác của nhà văn. Nội dung chính và nét độc đáo về nghệ thuật của tác phẩm. – Trên cơ sở đọc, cảm thụ hình ảnh cảm nhận và ấn tượng chung về tác phẩm, về nhân vật chính của tác phẩm. – Đi sâu vào những cảm xúc ấn tượng chính xung quanh các nhân vật, hành động, ứng xử của nhân vật. Các chi tiết quan trọng nổi bật của tác phẩm. – Bày tỏ thái độ khen chê, tán thành phản đối, đối với cách giải quyết vấn đề của tác giả trong tác phẩm. – Có thể đọc các bài phê bình về tác phẩm nhưng chỉ để tham khảo, người viết phải có cảm xúc, thái độ đánh giá của riêng mình. c. Dàn bài chung * Mở bài ấn tượng chung về tác phẩm mà người viết sẽ nói tới. * Thân bài – Suy nghĩ, cảm xúc về hoàn cảnh ra đời của tác phẩm. – Cảm xúc về hình thức các nhân vật trong tác phẩm. – Cảm xúc và suy nghĩ về các nhân vật chính – Cảm xúc suy nghĩ về các chi tiết nổi bật. Các biện pháp tu từ. – Cảm nghĩ về giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. * Kết bài – Tình cảm của người viết dự cảm sức sống của tác phẩm. Phát biểu cảm nghĩ về nhân vật văn học a. Yêu cầu – PBCN về nhân vật văn học phải căn cứ vào chi tiết liên quan đến nhân vật trong tác phẩm, các chi tiết đó là căn cứ để trình bày cảm nghĩ của người viết. – Suy nghĩ cảm xúc của người viết phải chân thực, xuất phát từ cảm xúc thật khi đọc tác phẩm. – Cần thể hiện rõ thái độ yêu mến, kính phục cảm thông bằng lòng hay không bằng lòng, khinh ghét. b. Gợi ý – Đọc kỹ tác phẩm, nắm chắc tác phẩm, hệ thống, nhân vật, tư tưởng, chủ đề. – Tìm hiễu kỹ nhân vật minh sẽ phát biểu cảm nghĩ, ghi nhớ chi tiết có liên quan đến nhân vật, sự đánh giá của các nhân vật trong cốt truyện, thái độ của tác giả với nhân vật. – Ghi lại ấn tượng chung về nhân vật, ghi lại những cảm xúc và suy nghĩ về hành động, nói năng suy nghĩ của nhân vật. – Có thể đọc thêm những bài nghiên cứu phê bình khác, nhưng nên trình bày những gì cảm nhận được. c. Lập dàn bài * Mở bài Giới thiệu nhân vật trong tác phẩm nào, của tác giả nào cảm nghĩ chung của người viết. * Thân bài Trình bày cảm xúc và suy nghĩ của người viết về hình dáng, đặc điểm bề ngoài của nhân vật. Trình bày suy nghĩ, cảm xúc về ý nghĩa của nhân vật * Kết bài – Nhấn mạnh ấn tượng về nhân vật, khẳng định những cảm xúc suy nghĩ của mình là chân thực. Phương pháp làm văn biểu cảm tác phẩm văn học B. Luyện tập 1. Tìm hiều đề, tìm ý, lập dàn bài cho đề văn phát biểu cảm nghĩ về nhân vật văn học. Đề Cảm nghĩ của em về người mẹ của Enrico trong văn bản “Mẹ tôi” a. Yêu cầu – Cảm nghĩ về nhân vật văn học – Cảm nghĩ về người mẹ của nhân vật En- ri – cô qua đoạn trích b. Gợi ý – Đọc kỹ đoạn trích, nắm được những nét chính về mẹ En – ri – cô. Thức suốt đêm lo cho con ốm, lo sợ, khóc nức nở khi nghĩ rằng có thể mất con. Sẵn sàng bỏ một giờ hạnh phúc để tránh cho con một giờ đau đớn. Có thể đi xin ăn để nuôi con. Có thể hy sinh tính mạng để cứu sống con. – Một người mẹ như thế lại bị En – ri – cô xúc phạm trước mặt cô giáo. Bà không có một phản ứng nào về hành động thiếu lễ độ của con trai. – Cần thể hiện tình cảm, cảm xúc và tình cảm của người viết đối với các chi tiết trên. c. Lập dàn bài * Mở bài – ấn tượng chung về người mẹ của En – ri – co * Thân bài – Cảm nhận và suy nghĩ về những phẩm chất của mẹ En –ri-co + Lo lắng chăm sóc khi con đau ốm + Dễ xúc động khóc nức nở + Hết lòng hy sinh vì con đổi 1 năm lấy một giờ, đi ăn xin, hy sinh tính mạng để cứu sống con – Suy nghĩ về hành động xúc phạm mẹ của En – ri – cô – Liên tưởng về lỗi đau khổ của người mẹ khi bị con xúc phạm, lại xúc phạm trước mặt cô giáo. *Kết bài Tình cảm đối với mẹ của En – ri – cô Sự ca ngợi những người mẹ nói chung 2. Tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn ý cho bài văn phát biểu cảm nghĩ về tác phẩm thơ. Đề Cảm nghĩ về bài thơ “Bánh trôi nước” của Hồ Xuân Hương. a. Yêu cầu – Cảm nghĩ về bài thơ “Bánh trôi nước” người viết nêu lên những suy nghĩ của mình trên cơ sở cảm thụ bài thơ. – Phải nêu được suy nghĩ đối với người, với hình ảnh độc đáo, câu chữ hay trong bài thơ. b. Gợi ý – Đọc kỹ bài thơ, nắm vững thời điểm ra đời, tác giả, nội dung chính và nét đặc sắc về nghệ thuật. – Tác giả Hồ Xuân Hương được coi là bà chúa thơ Nôm. Bánh trôi nước là một bài thơ tiêu biểu. – Bánh trôi nước là bài thơ có nhiều tầng ý nghĩa. + ý tả thực Hình ảnh chiếc bánh trôi nước trắng, tròn, chìm nổi như nó vốn có ở đời. + ý ẩn dụ Nói về phẩm chất, vẻ đẹp, duyên dáng trong sáng, nghĩa tình sắt son của người phụ nữ. Thông qua đó, tác giả cảm thông, xót xa cho thân phận chìm nổi của người phụ nữ. Nắm vững nét đặc sắc về nghệ thuật. c. Lập dàn bài * Mở bài Giới thiệu về bài thơ và cảm nhận chung * Thân bài – Cảm xúc về hình ảnh trong bài thơ và tâm trạng của tác giả. + Qua hình ảnh chiếc bánh trôi trắng tròn chìm nổi, tác giả muốn nói về vẻ đẹp duyên dáng, phẩm chất trong sáng nghĩa tình sắt son của người phụ nữ. + Tác giả cảm thông, xót xa cho thân phận chìm nổi của người phụ nữ. – Cảm xúc suy nghĩ về câu thơ. – Câu 1 Với nghệ thuật nhân hóa, nhà thơ để cho chiếc bánh trôi tự giới thiệu về mình vừa trắng, vừa tròn đẹp. – Câu 2 Bảy nổi ba chìm Nói lên cách thức luộc bánh -> thông qua đó nói lên cuộc đời chìm nổi gian truân của người phụ nữ. – Câu 3 Số phận bị lệ thuộc, không có quyền tự do quyết định cuộc đời mình. – Câu 4 “Mà em vẫn giữ tấm lòng son” Tấm lòng thủy chung trong sáng, giầu đức hy sinh của người phụ nữ. – Cảm xúc, suy nghĩ về tiết tấu, nhịp điệu, các biện pháp tu từ xen kẽ những câu thơ – Cảm nghĩ về giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ + Bài thơ bánh trôi nước có nhiều tầng ý nghĩa, thông qua việc miêu tả chiếc bánh trôi nước như nó vốn có ở ngoài đời. Tác giả muốn nói đến hình ảnh người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Họ có vẻ đẹp duyên dáng, phẩm chất trong sáng, thủy chung nhưng cuộc đời bọ lại bấp bênh chìm nổi, bị lệ thuộc – Qua đó, tác giả bày tỏ sự cảm thương, xót xa cho thân phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến. + Giá trị nghệ thuật Tác giả vận dụng điêu luyện những quy tắc của thơ Đường, sử dụng ngôn ngữ thơ bình dị, gần gũi với lời ăn tiếng nói hàng ngày, với thành ngữ và mô típ quen thuộc trong ca dao. Sáng tạo hình ảnh nhiều tầng ý nghĩa. * Kết bài Tình cảm của người viết và dự cảm về sức sống của bài thơ. – BTVN BT1 Lập dàn ý cho đề bài sau Đề 1 Cảm nhận của em về hai nhân vật Thành và Thủy trong truyện ngắn “Cuộc chia tay của những con búp bê”. Đề 2 Cảm nghĩ của em về bài thơ “Qua đèo Ngang” của bà Huyện Thanh Quan. BT2 Viết hoàn chỉnh đề Cảm nghĩ về bài thơ “Bánh trôi nước”.

phát biểu cảm nghĩ về một tác phẩm văn học